Πέμπτη 17 Νοεμβρίου 2016

Η αισθητική είναι πολιτισμός

Η επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπαμα, στην Αθήνα εκτός όλων των άλλων πολιτικών μηνυμάτων που μπορεί να έστειλε, έστειλε και ένα έμμεσο αλλά ισχυρό μήνυμα στους Έλληνες πολίτες και ενεργοποίησε μνήμες.
Μας θύμισε τη σημασία της αισθητικής. Τη σημασία της καλαισθησίας στα κοινά. Που δεν είναι άλλο από την τήρηση αυτού που λέγεται «πρωτόκολλο».

Δύο χρόνια τώρα οι εικόνες που έρχονται από τις επίσημες κυβερνητικές δραστηριότητες πέφτουν σα σφαλιάρες στην αισθητική μας - από τον τρόπο ένδυσης αλλά και συμπεριφοράς στη Βουλή των Ελλήνων (τα πόδια πάνω στις ιστορικής σημασίας πολυθρόνες και στα τραπέζια με το ψηφιδωτό τα ποτήρια ως τασάκια) έως τα διάφορα γκαλά όπως το τελευταίο στο Μέγαρο Μαξίμου για να ξεσκάσουν λιγάκι (αξέχαστες ενδυματολογικές εικόνες), αλλά και τις επίσημες επισκέψεις σε ξένα κράτη με κορυφαίο όλων την επίσκεψη στην Κίνα.

Και ίσως να συνηθίσαμε πως η πολιτική ηγεσία του τόπου μας ντύνεται και κινείται δήθεν αντισυμβατικά προσβάλλοντας στην πραγματικότητα, με τον τρόπο, αυτό τους θεσμούς και τη χώρα που εκπροσωπούν.

Τι να πρωτοθυμηθούμε; Τα λυμένα κορδόνια στα παπούτσια τους, τα βρώμικα σακίδια, τα στενά σακάκια με το κουμπί να κρέμεται, τα lacoste μπλουζάκια σε ότι να’ ναι χρώμα σε σχέση με το κουστούμι; Ή τις επιλογές ρούχων των γυναικών του κοινοβουλίου, ρούχα πιθανώς ακριβά αλλά οπωσδήποτε παρακμιακά, απολύτως ακατάλληλα για το θεσμό που εκπροσωπούν και τον χώρο που βρίσκονται; Το θέμα της γραβάτας δεν το θίγω γιατί ο υπουργός υγείας κ. Πολλάκης μας απειλεί ότι θα μας καρυδώσει με αυτές («Καταπιείτε τη γλώσσα σας, πνιγείτε στη Χολη σας, κρεμαστείτε απ τις γραβάτες σας......» έγραψε εχθές αυτολεξεί απαντώντας στα αρνητικά σχόλια για την εμφάνιση του πρωθυπουργού δίπλα στον Μπάρακ Ομπάμα)

Για καιρό προσπαθώ να καταλάβω γιατί ντύνονται έτσι και νομίζω ότι η απάντηση έρχεται εκ του αποτελέσματος: για να συνηθίσουμε τη μιζέρια. Η οικονομική και κοινωνική μιζέρια για να επιβληθεί ολοκληρωτικά, να ριζώσει ώστε κανείς να μην αντιδρά, θα πρέπει να γίνει δεύτερη φύση και για να συμβεί αυτό θα πρέπει να αλλάξει και η αισθητική μας. Αυτό συμβαίνει. Αυτό κάνουν είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα. Και εν μέρει το έχουν κατορθώσει.

Κι έπειτα ήρθε ο Ομπάμα. Με το μοναδικό του στύλ που πέραν όλων των άλλων εξέπεμπε σεβασμό για την χώρα που επισκέπτονταν, μας θύμισε πως πρέπει να είναι οι εκπρόσωποι μιας δυτικής χώρας, μιας χώρας πολιτισμένης που ανήκει στην Δύση. Η αυθόρμητη σύγκριση του Ομπάμα με την πολιτική ηγεσία που τον φιλοξενούσε εκ μέρους της πατρίδας μας μόνο συναισθήματα μελαγχολίας και απόγνωσης δημιούργησε.

Δυστυχώς κάποια σχόλια που διάβασα στο διαδίκτυο που αναρωτιόντουσαν γιατί στην Ελλάδα δεν μπορούμε να έχουμε πολιτικές ηγεσίες με αυτή τη φινέτσα,  επιβεβαίωσαν τους φόβους μου για το ότι σαν κάπως να συνηθίσαμε τη μιζέρια και αποξεχαστήκαμε. Γιατί φυσικά και είχαμε. Πάντα είχαμε. Μέχρι πολύ πρόσφατα. Αλλά επιλέξαμε με φόρα αυτούς που μας εκπροσωπούν σήμερα.

Από εκεί ξεκινάν όλα. Το αν ξέρει ή δεν ξέρει αγγλικά ο πρωθυπουργός μας είναι ένα ζήτημα που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί αν παραδεχόταν την ανεπάρκεια του. Το ότι στέκει (δηλαδή δεν «στέκει» γιατί κουνιέται πέρα δώθε) με ξεκούμπωτο σακάκι, σαφώς μικρότερο από το νούμερο του, με τα χέρια στην τσέπη ενώ παρακολουθεί πχ την έπαρση  της σημαίας, ή ότι κάθεται (δηλαδή δεν «κάθεται» αλλά είναι χυμένος στην πολυθρόνα του) και χασμουριέται κοιτώντας το ρολόι του ενώ έχει απέναντι του τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, είναι πολιτική επιλογή που στέλνει μηνύματα στην κοινωνία αλλά και διεθνώς για τον τόπο μας. Οποίος είδε τις σκηνές από την επίσκεψη Ομπάμα στο Βερολίνο, όπου πήγε μετά την Αθήνα, μπορεί να κάνει την αντιδιαστολή.

«Dress how you want to be addressed» (ντύσου όπως θα ήθελες να αντιμετωπίζεσαι) λέει η γνωστή φράση. Και επειδή στην προκειμένη περίπτωση αφορά την πολιτική ηγεσία του τόπου μας και άρα οι ενδυματολογικές τους επιλογές δίνουν το μήνυμα πως θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται όχι μόνο οι ίδιοι αλλά η χώρα μας, υπάρχει ζήτημα. Κορυφαίο ζήτημα. Και αυτό πρέπει να σταματήσει. Πρέπει να σταματήσει ο εξευτέλισμός του τόπου μας.

Κι αυτό ήταν κάτι που όλοι το νιώσαμε με την επίσκεψη του προέδρου Ομπάμα.



* Δημοσιεύεται στο Madame Figaro